Cách gieo hạt trong nhà thành công để cây có khởi đầu tốt

Hầu hết các loại rau và cây cảnh có thể được bắt đầu từ hạt giống bằng cách gieo trồng trong nhà, điều này mang lại một phương pháp trồng ít tốn kém hơn nhiều cho khu vườn của bạn. Nhiều loại rau và hoa hàng năm đặc biệt dễ trồng từ hạt. Hoa lâu năm có thể khó bắt đầu từ hạt hơn, vì cây lâu năm có xu hướng đắt hơn đáng kể khi được mua làm cây ươm trong chậu.

Cách gieo hạt trong nhà thành công

Nhiều loại hạt phát triển nhanh có thể được trồng trực tiếp vào vườn, nhưng ở vùng khí hậu lạnh, các loài sinh trưởng chậm có thể không có đủ thời gian để đạt độ chín nếu chúng được trồng ngoài trời. Ví dụ, cà chua cần đất ấm để nảy mầm và mất nhiều thời gian để đạt độ chín; do đó chúng thường được bắt đầu gieo trồng trong nhà trước ngày sương giá cuối cùng. Một gói hạt giống thường sẽ ghi trên bao bì rằng cây có nên được trồng trong nhà hay không; kèm theo hướng dẫn về thời gian gieo.

Mỗi loại cây có nhu cầu cụ thể riêng để bắt đầu trồng trong nhà. Độ sâu của hạt giống; loại chất trồng; nhu cầu tiếp xúc với nước và ánh sáng sẽ khác nhau tùy thuộc vào loài. Nhưng quy trình chung là giống nhau để hạt nảy mầm và cây con phát triển; sau đó bạn có thể cấy ra vườn ngoài trời.

Dưới đây là cách gieo hạt trong nhà để cây có một khởi đầu tốt nhất để phát triển.

Những gì bạn cần

Khay ươm hạt giống trồng cây và hộp đựng nhỏ
Hạt giống để gieo
Đất ươm hạt giống
Thẻ ghi tên cây trồng
Túi nhựa hoặc nắp khay

Cách bắt đầu gieo hạt trong nhà

– Bước 1: Chuẩn bị giá thể trồng

Đất ươm hạt giống thực ra là một hỗn hợp không chứa đất mà chứa các vật liệu như rêu than bùn, đá trân châu, vermiculite, phân trộn, đá vôi nghiền thành bột hoặc cát mịn. Hỗn hợp bầu đất thông thường này, được sử dụng phổ biến cho cây trồng trong nhà, sẽ tốt cho việc bắt đầu nhiều hạt giống. Vì cây con mới không cần phân bón cho đến khi chúng mọc những chiếc lá thật đầu tiên; nên không cần một hỗn hợp có trộn thêm phân bón.

Tránh gieo hạt vào đất vườn ngoài trời, đất có thể bị nén chặt. Đất ngoài trời thường chứa hạt cỏ dại và mầm bệnh cản trở hạt nảy mầm.

Xới tơi và làm ẩm hỗn hợp bầu đất trước khi cho vào khay gieo hạt hoặc các chậu riêng lẻ. Quá trình này giúp đạt được độ ẩm đồng đều. Làm ướt hỗn hợp đến độ sệt của một miếng bọt biển đã vắt ráo nước. Nó phải ướt, nhưng không nhỏ giọt, không có vón cục khô.

– Bước 2: Đổ bầu đất vào khay ươm

Sử dụng hỗn hợp bầu đã được làm ẩm trước để lấp đầy các khay hoặc chậu gieo hạt khoảng 2/3. Đảm bảo chậu ươm có lỗ thoát nước. Vỗ trên mặt bàn để giúp hỗn hợp lắng xuống. Nhẹ nhàng cố định phần trên cùng của hỗn hợp nhưng không nén chặt để hỗn hợp vẫn xốp và thoáng khí.

– Bước 3: Gieo hạt giống 

Sau khi đã chuẩn bị các khay ươm, bạn có thể bắt đầu gieo hạt. Hãy đọc kỹ hướng dẫn trên gói hạt giống. Một số hạt giống có thể cần một thời gian làm lạnh hoặc ngâm trước; và một số hạt giống cần tiếp xúc với ánh sáng để nảy mầm.

Rắc hạt nhỏ lên trên lớp bầu đất. Hạt lớn hơn có thể được tách ra và trồng riêng lẻ. Sử dụng ít nhất ba hạt cho mỗi ô của khay ươm. Vì không phải tất cả các hạt đều sẽ nảy mầm và không phải tất cả những hạt nảy mầm đều sẽ sống. Có thể tỉa thưa các cây mọc dày sau này.

– Bước 4: Phủ đất lên trên hạt giống 

Che phủ hạt bằng một ít hỗn hợp bầu đất đã được làm ẩm và sau đó nhẹ nhàng làm chắc hạt lại. Kiểm tra lại gói hạt giống của bạn để biết thông tin về lượng hỗn hợp bầu nên phủ lên trên hạt. Nói chung, hạt càng nhỏ, càng ít cần che phủ. Có một số hạt giống, chẳng hạn như rau diếp, cần ánh sáng để nảy mầm và hầu như không nên phủ hỗn hợp bầu.

– Bước 5: Tưới nước cho hạt giống

Mặc dù hỗn hợp bầu đã được làm ẩm trước; bạn vẫn nên tưới thêm một ít nước lên trên những hạt mới trồng. Điều này đảm bảo rằng lớp trên cùng của hỗn hợp sẽ không bị khô và nó cũng giúp làm chắc lớp bầu và đảm bảo hạt tiếp xúc tốt giữa hỗn hợp. Với những hạt rất nhỏ, cách tốt nhất để làm ẩm chúng là dùng bình phun sương.

– Bước 6: Kiểm soát môi trường

Phần khó nhất của việc ươm hạt giống trong nhà là cung cấp nhiệt độ, ánh sáng và độ ẩm tối ưu để chúng nảy mầm và nảy mầm thành cây con.

• Bắt đầu bằng cách phủ lớp nhựa trong như nắp đậy hoặc túi nilon lên các khay hoặc hộp đựng. Lớp nhựa bao phủ có tác dụng giữ nhiệt và độ ẩm.
• Tiếp theo, di chuyển khay ươm đến một nơi ấm áp, không có gió lùa để bạn có thể kiểm tra hàng ngày. Hầu hết hạt giống nảy mầm tốt nhất khi nhiệt độ từ 18 đến 21 độ C, tùy vào hạt giống. Nóc của tủ lạnh là một vị trí lý tưởng.
• Loại bỏ lớp che phủ ngay khi thấy cây con mọc lên và di chuyển các khay ươm ra nơi có ánh sáng gián tiếp. Nói chung, hạt sẽ không cần ánh sáng cho đến khi chúng nảy mầm.
• Từ thời điểm này trở đi, hãy chắc chắn rằng hỗn hợp bầu vẫn ẩm, nhưng không ướt. Đất quá ẩm có thể dẫn đến bệnh nấm. Đây là một điểm quan trọng trong sự phát triển của cây con, vì chúng cần đất hơi ẩm và không khí lưu thông tốt. Điều kiện không đúng cách có thể dẫn đến bệnh nấm một cách nhanh chóng, giết chết cây con. Giảm thiểu nguy cơ bệnh tật bằng cách tưới nước vào các khay ươm từ bên dưới; và cung cấp sự lưu thông không khí tốt khi cây con đã nảy mầm.

– Bước 7: Theo dõi sự phát triển của cây con

Khi cây con bắt đầu nảy mầm đâm xuyên qua đất, chúng sẽ bắt đầu thẳng lên và nở bung ra. Hai chiếc lá mầm sẽ xuất hiện. Đây là một phần của hạt và dùng làm nguồn thức ăn cho đến khi lá thật được hình thành và cây có khả năng quang hợp. Đây là thời điểm bạn nên đặt cây con dưới nguồn sáng.

Cây con sẽ cần từ 12 đến 18 giờ ánh sáng mỗi ngày. Có thể sử dụng ánh sáng nhân tạo hoặc những tia nắng yếu của mặt trời mùa đông không gay gắt. Cách tốt nhất để đảm bảo liều lượng ánh sáng dài và đều đặn là gắn đèn cây huỳnh quang hoặc đèn cường độ cao vào bộ hẹn giờ tự động.

– Bước 8: Bổ sung chất dinh dưỡng và thay chậu

Khi cây con lớn lên, các lá mầm sẽ khô héo và những chiếc lá “thật” đầu tiên sẽ hình thành. Đây là lúc cây con bắt đầu quang hợp tích cực. Vì nó đang phát triển trong hỗn hợp không có đất; nên bạn cần cho nó ăn bổ sung vào thời điểm này. Sử dụng phân bón cân đối hoặc phân bón có hàm lượng nitơ và kali cao để kích thích cây ra rễ tốt và phát triển khỏe mạnh. Phân bón quá nhiều sẽ làm cây con bị ngập úng. Vì vậy hãy sử dụng phân bón hòa tan trong nước pha loãng đến 1/2 nồng độ bình thường. Cây con nên được cho ăn nhẹ hai tuần một lần.

Cây con có thể ở trong chậu ươm ban đầu cho đến khi bạn sẵn sàng trồng chúng vào vị trí cố định. Tuy nhiên, người ta thường chuyển cây con vào chậu lớn hơn sau khi một số bộ lá đã hình thành và cây con cao vài cm. Điều này được gọi là “lên bầu”, và nó cho phép rễ có nhiều chỗ hơn để phát triển. Chậu 8 đến 10 cm là kích thước phù hợp để trồng lên bầu; cho phép nhiều không gian để rễ phát triển.

Nếu có nhiều cây con đang phát triển trong cùng một chậu; hãy tách các cây con vào các chậu riêng lẻ hoặc cắt bỏ tất cả trừ cây con khỏe nhất. Đừng cố nhổ những cây con thừa; vì điều này có thể làm hỏng rễ của cây con còn lại.

– Bước 9: Làm cứng cây con

Vào thời điểm nhiệt độ bên ngoài ấm lên; những cây non chắc nịch và khỏe mạnh có thể được trồng ra vườn. Trước khi chuyển chúng ra vườn, hãy dành một hoặc hai tuần để chúng dần dần làm quen với các điều kiện phát triển mới. Điều này được gọi là “làm cứng lại “. Nó giúp cây có cơ hội thích nghi với ánh sáng mặt trời, gió khô và sự thay đổi khí hậu.

Chuyển cây ra nơi râm mát; có mái che ngoài trời để tăng thời gian mỗi ngày; trong khoảng thời gian từ bảy đến mười bốn ngày. Tăng dần thời gian ở ngoài trời và cho ánh nắng trực tiếp khi chúng quen với điều kiện ngoài trời. Khi bắt đầu giai đoạn này, mang cây con vào trong nhà hoặc che phủ vào ban đêm nếu nhiệt độ có thể giảm qua đêm. Khi kết thúc giai đoạn làm cứng; bạn có thể để chúng ở ngoài trời cả đêm; không đậy nắp; miễn là nhiệt độ qua đêm không giảm xuống dưới khoảng 10 độ C.

Một khi chúng có thể thoải mái phát triển ngoài trời suốt đêm; cây con của bạn đã sẵn sàng để cấy vào vườn hoặc vào các chậu chứa lâu dài ngoài trời. Tưới nước kỹ cho cây con trước và sau khi cấy. Cố gắng không cấy vào thời điểm nóng nhất, nhiều nắng nhất trong ngày.

Xem thêm